741. Riêng tôi nghĩ về Chí Phèo (Tùy bút, Chương cuối)

 

Tôi ngắm bờ sông có gió tây
Thầm thì gió thổi tới bên này 
Lời gió nhẹ nhàng như nắng mỏng
Đêm tối nằm mơ, tôi sang sông 
Về nguồn, trưa mộng, nước mắt rơi 
Tỉnh mơ, chiều xuống, dạ rối bời 
Người bên kia núi ta còn cảm! 
Lịch sử nốt trầm, ta vẫn mơ!

---------
Tôi cứ suốt đời bị ‘Chí Phèo thời @’ rượt đuổi, vì hầu như cứ dính mãi vào chuyện đất đai nhà cửa, cụ thể là cứ 10 cú điện thoại của... 'sư tử' thì có đến hết 9 cú là ‘mệnh lệnh’ sửa nhà (sửa cổng, sửa hệ thống điện/nước, sơn mới, trét mát-tít, dán giấy tường, cải tạo thạch cao…), và tôi có cằm rằm với một cụ già ‘ở ẩn’ là: ‘Không biết sao người Việt thích xanh, đỏ, vàng, tím… thế! Thế thì mấy cái ông Lão, Trang, ‘Thiền-Phật-Chúa’… ở đâu hết rồi nhỉ!’, ha..ha..ha….
Vì bị ‘phản ứng ngược’ với các thứ ‘ta bà’ này mà tôi thích nhất là sống kiểu của ‘RIÊNG TÔI’, trong đó, nghiêng hẳn về hướng ‘tư duy lại tương lai’. Với chủ trương ‘sống ở đời dù trong giây lát thì cũng phải ngẩng cao đầu’, tôi yêu các lời bình ‘sống’ của các blogger, nhưng khá khổ tâm khi phải ‘trích dẫn’ tư liệu của người khác, khổ tâm hơn khi đọc những lời mà có thể là ‘nói theo’ của các nhà nghiên cứu/học giả (sr), và đặc biệt là:
-Rất khổ tâm khi phải đọc những ‘lời phán truyền’ của những kẻ đã nằm trong ‘Cổ Mộ’.

*
Tôi viết Tùy bút ‘Chí Phèo’ này từ ngày 12 đến 27/9, tức là trong 15 ngày, được khoảng 1800 lượt view (và sẽ còn tăng trong thời gian tới, nàng có nói 'đó là vì các blog của anh có lực ‘sale’!). Nó có 130 lời bình đủ loại, trong đó có 3 lời bình thuộc dạng ‘thăm hỏi, đùa’ mà một phần có thể xem như là không đồng ý ‘ngầm’, như vậy thì tỉ lệ ‘đồng ý’ tạm nói là… cao (cười).
Đồng thời với việc viết, có xem bản tin thời sự trên VTV1 (và kiểm tra trên mạng), tôi biết rằng:
-Ngày 25/9, hãng Apple đã tung loại điện thoại ‘iPhone 6S’ ra toàn thế giới: ở TQ sẽ có khoảng 12-13 triệu người mua (có một cô gái mua rồi bán lại, nói là có lời); ở Úc thì người ta xếp hang chờ cả 1-2 tiếng đồng hồ, thậm chí có người xếp hàng bằng ‘robot’; ở Nam Mỹ có rất nhiều ‘fan’ của nhiều nước nô nức đón chào…
-Ngày 25/9 (hay trước đó), ở châu Âu đã sản xuất ra một loại xe đua - có hình dạng giống như một chiếc 'hỏa tiễn' - chạy nhanh nhất thế giới (trên kỷ lục 435,31km/h vào ngày 4/3), có thể đạt được vận tốc từ 0-100km/h chỉ trong vòng 1s!, và sẽ cho chạy thử trong sa mạc (châu Phi!), đại khái vậy…
-'Các nhà khoa học và công nghệ Mỹ đã phát hiện ứng dụng không có giới hạn của loại vật liệu mới graphene - được tạo thành từ một nguyên tử cácbon, một vật liệu công nghệ cao cứng hơn thép và nhẹ hơn cả lông chim - trong các lĩnh vực của cuộc sống con người và dự báo vật liệu mới này sẽ tác động rất lớn đến nền kinh tế Mỹ, thậm chí có thể làm thay đổi cả thế giới.’ (vietnamplus.vn, xem dưới)
v..v…
*
Quay lại chuyện Chí Phèo…
Với cách hiểu: ‘Cách mạng là làm thay đổi thế giới’ (đã nói ở bài trước), tôi cho rằng đến năm… 2100, chưa chắc các ‘Chí Phèo’ dưới đây đã làm ra những 'phi thuyền Apollo’ hay 'tàu vũ trụ Curiosity’ (cười):
-Tôi chán lắm rồi những ‘Kinh Kha’ - là kẻ thích khách, vì cảm kích Thái tử Đan (đã đưa cho y một… cục vàng để ném cá, đã chặt đôi bàn tay của một người đẹp để tặng y…), mà liều chết đi ám sát 'bạo chúa Tần Thủy Hoàng', để nếu thành công thì ‘xã hội mới’ sẽ được thay bằng một ‘bạo chúa hơn cả bạo chúa’ - hình tượng của kẻ ‘NGU TRUNG’!
-Tôi chán lắm rồi những ‘Chí Phèo’ - là một tên ‘bảo kê’ (theo VTR, xem dưới) mà lúc nào cũng có thể say xỉn, chửi tục, và lăm lăm con dao trong tay…, y say rượu định đi giết ‘cả gia đình Thị Nở’, rồi đi lạng chạng thế nào mà… lạc vào nhà Bá Kiến (là địa chủ, thử hỏi hiện nay có bao nhiêu địa chủ, còn Bá Kiến ngày xưa là cái con… tép riu gì!), và giả định, nếu Chí Phèo ‘lật đổ’ và thay thế Bá Kiến, thì ‘họ Bá’ sẽ trở thành kẻ 'bị... áp bức'!, suy ra chuyện ‘vũ như cẩn’, thậm chí còn tệ hại hơn - hình tượng của những ‘đối tượng hình sự’ mà trong wikipedia (xem dưới) có người dùng từ là kẻ ‘CÙNG ĐỒ’!
-Tôi chán lắm rồi những ‘nhà giả học’ - hôm thì khai thác các 'chuyện xưa tích cũ’ của Tàu, hôm thì tung hê thơ Tàu/phim Tàu, lúc thì khen ‘Kiều’, lúc thì ngợi ‘Chí Phèo’, hứng lên thì chê khen ‘cũ, mới’, thậm chí là làm ‘AQ’ với đầy những cụm từ ‘nổ’ và ‘kêu’…, mà ‘có lẽ’ nay viết không có ‘tầm, sâu, xa’ như trước đây (!) với những 'Bùi Giáng/'Đỗ Long Vân', Phạm Công Thiện, Nguyễn Hiến Lê, Nguyễn Duy Cần, Hoàng Xuân Hãn, Trần Trọng Kim, Hoài Thanh - Hoài Chân'… (có lẽ vì thời đó người ta không bị ép phải theo ‘duy triết’!) - những kẻ mà có người gọi là loại ‘HỦ NHO’!
-Tôi chán lắm rồi những kẻ theo đuôi - của Khổng-Mạnh-Lão-Trang, những Gandhi, Osho, Krishnamurti, rồi những Socrat-Platon-Aristote hay Kant, Schopenhauer, Nietzsche, Camus, J.P. Sartre, Spinoza…, rồi có lúc có (những) kẻ tự xưng là ‘triết gia số một VN’ đã, không sáng tạo được gì cho dân tộc hay nhân loại, lấy họ để làm ‘bệ phóng’ cho mình! - mà bị cụ già (nói trên) chê là những kẻ ‘có trí nhưng không có tuệ’, hay những kẻ có kiến thức ‘BỊ HỔNG’!
v..v…
*
Với những nhận định trên, tôi cũng nhận được những lời bình khá ‘đồng cảm’, nhưng dưới đây chỉ trích ra vài lời bình thôi:
-‘Kiểu này thì anh Chí đúng là dân bảo kê hù doạ bác Bá rùi’ (Vòm Trời Riêng)
-‘...Các loại côn đồ như Chí Phèo, hoặc loại cán bộ mánh lới như Bá Kiến’ (lời cụ già)
-‘Tay Chí Phèo này có chết chi mô!, hắn còn nhăn răng và lang thang khắp đầu đường xó chợ đó thui, và cả Thị Nở nữa kìa! Còn Bá Kiến không chỉ còn sống mà rất khỏe mạnh nữa là khác, không biết chừng nào họ lụi nhau đây…’ (Sáu Miệt Vườn)
-‘Mối tình Chí phèo - Thị Nở lại vượt qua khỏi sự ràng buộc của phong kiến (để) tiến lên Âu hóa, hiện đại hóa tình yêu!, hiiiiiiii… (Mưa Rừng Chiều)
-Đọc xưa để ngẫm hôm nay
Thế gian muôn sự đổi thay cũng nhiều (Bùi Thị Sơn)
-‘Bây giờ chúng ta bình luận theo cảm nghĩ của những người sống trong năm 2015’ (Salam)
-‘Ở Mỹ người ta chuộng nghệ thuật giả tưởng, siêu thực tế là vậy, vì người ta không thích đi sau cuộc sống nên họ luôn đứng trên đầu chúng ta... (Bình Địa Mộc)
v..v…
*
Một cách đơn giản, Nam Cao chỉ viết một câu chuyện về ‘Cái lò gạch cũ’… Có lẽ chúng ta còn lâu mới đạt tới cái ngưỡng ‘Đơn giản là vĩ đại’ này (Jack Trout, học giả người Mỹ, xem dưới).
Mới đây, cụ già (nói trên) đã nói rất có lý rằng: ‘Có cái biện nào mà không có cái ngụy’. Vâng, khi có người nói rằng ‘một khi (tác phẩm ‘Chí Phèo’) đưa ra công chúng thì nó là con chung rồi, thì khen chê hay ruồng bỏ là quyền của độc giả’, đúng!, dưới một góc độ nào đó thì đúng là ‘nhân loại muốn hiểu sao thì hiểu’, nhưng dưới góc độ ‘con rồng châu Á’ hay ‘con rồng thế giới’ thì thiết nghĩ, đối với những kẻ ‘lười suy nghĩ’, dường như đó là một lời ngụy biện!
Vì thế, tôi vốn không hoài vọng lắm với những Chí Phèo - sản phẩm của ‘nền sản xuất nhỏ’ (mà dù có cả trăm héc-ta thì đầu óc vẫn cứ… nhỏ) - có đôi tai ‘hóng hớt’, đôi mắt ‘dáo dác’, và tham gia ‘giao thông kiểu con kiến’, tôi cũng không hoài vọng lắm với những kẻ suốt ngày ‘ôn cố tri tân’, mà ‘ôn cố’ thì nhiều, còn ‘tri tân’ thì chả thấy đâu!
Nhưng, tôi khá hoài vọng với những ca sĩ nhí trong Chương trình ‘The Voice Kid’ (!), những nhân tài/thần đồng trong Chương trình ‘Tìm người bí ẩn’, những chàng ‘Flappy Bird’, những lứa tuổi 20 trong Chương trình ‘Học viện ngôi sao’…:
-Tôi đặt niềm tin vào tương lai VN ở các bạn trẻ!
*

Xưa, nay cũng cõi ta bà

Cũng yêu, cũng ghét, cũng sầu thế nhân

Cuối cùng…
Dưới đây là lời trả lời của tôi cho bạn Salam:
À, nó (bài thơ ở đầu trang) là thơ tự do, bài trên là 2 chùm thơ 4 câu, có nghĩa là một bài khác có thể 4 câu hay 12 câu, tuy nhiên, mình ít thích làm thơ dài.
Tất nhiên là mình hiểu nhân loại muốn hiểu sao thì hiểu, nhưng chỉ mong một tí, một tí thôi, là những bạn đọc blog này… có thể đồng cảm (với mình) rằng: 
-Sống ở đời dù trong giây lát thì cũng phải ngẩng cao đầu - xứng đáng là con người, ...chết thì thôi, chứ cương quyết không bắt chước ai, và không phải tung hê ai, hihi...
Còn cách giải quyết cho Chương VI (chương cuối) thì mình đang tìm cho ra một đáp án... 'chết-sống'… nhất, vì đời người quá ngắn ngủi, mà nói tới nói lui hoài - chả đến đâu, mình không thích vậy, mà:
Ta lang thang - chấm mờ - bên bờ biển
Ta muộn phiền, chả biết có ai thương 
Ta sầu vương, bóng hồng nơi xa lắc 
Ta mất rồi, cũng vậy phải không… em!

(HẾT)

---------
Chú dẫn:

1. ‘CÙNG ĐỒ’: Chí Phèo đã đi vào đời sống và thành một cái tên để chỉ những người cùng đồ hung dữ, luôn luôn bơi ngược dòng đời sống và có những hành động không kiểm soát được bằng lý trí. Ngay cả trong văn chương, có những người này dùng chữ Chí Phèo để nói về một người khác với cả sự khinh miệt... (wikipedia)
2. 'Flappy Bird (Nguyễn Hà Đông)': ‘Dưới góc nhìn của người viết, 'Flappy Bird' thành công là nhờ bản chất của nó: đơn giản trong từng chi tiết. Đơn giản trong đồ họa (không kém phần dí dỏm) nên mới tạo ấn tượng ghi nhớ cho người chơi; đơn giản trong cách cài đặt (game cực nhẹ) nên game dễ tải; đơn giản trong cách chơi nhưng lại cực khó để được điểm cao; đơn giản trong việc so sánh “trình độ” người chơi thông qua điểm số… tất cả những sự đơn giản ấy đã góp phần tạo nên một game có 48.000 lượt người đánh giá, bình luận (tương đương ứng dụng Gmail)… Xem thêm: http://www.demo.org.vn/startup-center/125-don-gian-la-hoan-hao
3. Graphene: Vật liệu mới có thể làm biến đổi thế giới, xem http://www.vietnamplus.vn/graphene-vat-lieu-moi-co-the-lam-bien-doi-the-gioi/118545.vnp
4. Immanuel Kant (1724-1804): triết gia Đức, chủ yếu về ‘triết học siêu nghiệm’, được một số nhà nghiên cứu xem là… ‘tổ sư’ của triết học châu Âu vào nửa sau thế kỷ 19 (!), xem thêm: http://nhagomlabang.blogspot.com/2015/09/739-chi-pheo-thi-no-va-cuoc-than-thanh.html
5. Jack Trout: Học giả Mỹ, tác giả của cuốn sách nổi tiếng ‘Đơn giản là hoàn hảo’, xuất bản năm 2004… Ông viết ‘Tất cả những gì mà người ta học tập được trong thời đại công nghiệp này là phải cố công sáng tạo càng lúc càng phức tạp. Tôi nghĩ là người ta càng lúc càng cần phải là đơn giản đi chứ không phải là nên phức tạp lên. Tính đơn giản là tri thức đặc biệt’ (demo.org.vn).
6. Mahatma Gandhi (1869-1948): hay thánh Gandhi, người Ấn, nổi tiếng với thuyết ‘bất bạo lực’, vì ‘dùng bạo lực sẽ đẻ ra hậu bạo lực’.
7. Spinoza (1633-1677): triết gia Hà Lan, về ‘Phiếm thần luận’ - mà được Einstein rất ngưỡng mộ, xem thêm: http://nhagomlabang.blogspot.com/2013/10/463-phiem-than-luan-biet-chet-lien.html
8. Socrat, Platon, Aristote (thế kỷ thứ 5, 4 TCN): được xem là 3 ‘tổ sư’ của Triết học phương Tây.