1053. ‘TOP 10 VĂN HỌC DỊCH 2017’ và lời bình (Thư giãn)

Tại sao tôi lại giới thiệu bài này?... Hôm nay tôi gặp một anh sửa xe Honda - sửa nhỏ, không lấy tiền, hai vợ chồng bán thuốc Bắc - thái cho tôi một kí nấm Linh chi Hàn Quốc, lấy 10.000d, rồi vui vẻ nói ‘cám ơn’, hai bà già bán mít - bán cho tôi được 2kg, 15.000đ/kg, và cảm ơn rối rít…; về nhà ‘sư tử’, xuống bếp, tôi thấy một hủ lớn rượu sâm Triều Tiên (và rượu ‘nấm Ngọc cẩu’), một hủ rượu vang Bordeaux, một bịch lớn trà Ô Long Đài Loan, và vài bịch nhỏ trà Khé… Trong đó, tôi thấy mấy từ như Honda, thuốc Bắc, nấm Linh chi, sâm Triều Tiên, rượu vang Bordeaux, trà Ô Long… đều là hàng ngoại, chỉ có ‘mít’ là ‘hàng nội’ muôn... đời thôi!, nó còn cho thấy người xứ tôi (dĩ nhiên là kể cả tôi):

- Rất ‘hài lòng’ với các sản phẩm có từ thời... Đinh Bộ Lĩnh, không quan tâm lắm đến cái gì là ‘thế giới văn minh phương Tây’, và sống có thể nói là rất... hạnh phúc, cho đến khi bị bọn ‘lạ’ coi thường!

Nhân tiện, tôi đang ‘rất chờ xem Đội tuyển VN thi đấu 3 trận ở ‘VCK U23 châu Á từ 11-17/1/2018’; tuy nhiên, tại ‘Sea Games 29’ vừa rồi - tháng 8/2017, trong hai trận đấu có tính chất quyết định, thì Đội tuyển VN để hòa với Indonesia, rồi thua đậm Thái Lan 0-3, và rồi xách túi về nước: Dường như trên ‘đấu trường quốc tế’, ta chỉ bị ‘từ bị thương cho tới bị... thương nặng’!, híc..híc…

Và nhân tiện, ‘trà Khé’ do một người tên Khé, ‘nghe nói’ chỉ sản xuất để dùng riêng cho một cộng đồng trong phạm vi một bộ lạc/bản làng - thôn Phìn Hồ, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang, ai muốn mua thì hãy hỏi cô mèo Ha Thi Thanh Vi trên fb nhé, hehe… Trà này, ngoài cái tên rất đặc biệt, rất Việt, còn uống rất ngon - cũng là một trong những ‘câu chuyện… top của 2017’ (Hình 1 - bình thấp), hehe…, thế mà có anh hàng xóm của tôi dám bảo là ‘trà Tàu ngon hơn trà Việt’, nên thiết nghĩ ảnh chả hiểu cái cmn gì về ‘biện chứng’ hết trơn!, siệt!, hehe...

Và… với lời bình ‘Công lực cao quá. Tại hạ muôn phần bái phục’, cộng với trên 500 like và 68 chia sẻ thì bài tổng hợp ‘văn học dịch’ này - của fbker nữ ‘Bên Phía Nhà Z’ - thiết nghĩ không phải là một bài viết thuộc loại tầm thường!… Xin giới thiệu cùng bạn đọc.

1

TOP 10 VĂN HỌC DỊCH 2017 (Tóm lược, Hình 2)

Tình hình sách vở năm nay không khác gì năm ngoái và chắc cũng giống năm tới đây: CUỒN CUỘN NƯỚC TRIỀU ĐÔNG: đa dạng, mềm dẻo, 3 cân có, 3 lạng có, dùng để đập vào mặt nhau có, thân ái luồn vào tay nhau cũng có. Ban đầu em định tuyển 10 top kinh điển, 10 top đương đại, nhưng vì muốn dâng lên đồng bào những cuốn tinh tuyển trước, list sau của em sẽ là TOP 10 OK LAH, tức là thường thường bậc trung, so với 10 này thì cống rãnh...

1. CÁ VOI TRẮNG - Herman Melville - Vô Danh dịch.
Kinh điển của kinh điển, em đọc ngày còn trẻ, nghe đồn là tiểu thuyết Mẽo vĩ đại, ai không có sức đọc thì cũng nên mua về cuốn để hù khách. Hãy nhớ cho điều này, Bob Dylan tuy không đọc sách nhưng cũng phải vào trang tóm tắt về Moby Dick cọp vài dòng về con cá voi này đặng mà viết luận nhận giải Nobel đó.

2. KHI LOÀI VẬT LÊN NGÔI - Karel Čapek - Đăng Thư dịch.
Thuyền trưởng J. Van Toch phát hiện ra một giống “sa going” sinh sống dưới nước có khả năng đứng bằng chi sau, chi trước bước cầm nắm, có trí khôn và có khả năng bắt chước và huấn luyện để làm theo các hoạt động của giống người, được ông ta đào tạo trở thành nô lệ săn ngọc trai: những trang viết về hòn đảo xa xôi trên trái đất có dáng dấp của du ký thời Victoria, với sự pha trộn của đủ các loại ngôn ngữ địa phương và sắc tộc… Ở “Khi loài vật lên ngôi” có một cấu trúc song song giữa sự lên ngôi của “sa going” và sự lên ngôi của giễu nhại.

3. NHỮNG KỲ VỌNG LỚN LAO - Charles Dickens - Lê Đình Chi dịch.

Độc giả Việt Nam vốn quen với Oliver Twist và David Copperfield nay được biết thêm một tác phẩm khác, một câu chuyện như cổ tích của bậc thầy chủ nghĩa hiện thực Dickens.

4. THẾ GIỚI MỚI TƯƠI ĐẸP - Aldous Huxley - Hiếu Tân dịch.

Tiểu thuyết phản địa đạng luôn nằm trong top thể loại này của Huxley… Một thế giới giả tưởng nơi con người nhân bản vô tình thụ tinh trong ống nghiệm thay vì gọi GIỜI ƠI thì ta chuyển sang gọi FORD ơi, không còn khái niệm gia đình bố mẹ con cái, loài người được phân theo đẳng cấp và có một loại thuốc gây ảo giác hạnh phúc tên là soma uống vào cho đỡ buồn chơi.

5. GIỮA LÒNG TĂM TỐI - Joseph Conrad - Nham Hoa dịch.

Trong “Giữa lòng tăm tối” có sự tương phản gay gắt giữa ánh sáng và bóng tối, giữa thiện và ác, giữa văn minh và dã man. Nhưng Conrad cũng khéo léo lật ngược những mâu thuẫn này, như chính giáo sư Robert Crawford đã chỉ ra: Những kẻ đem văn minh với cho châu Phi man rợ hóa ra lại còn man rợ hơn cả, khi được giải phóng khỏi mọi ràng buộc về mặt đạo đức, đã nhân danh văn minh mà gây ra những tội ác diệt chủng, phi đạo đức. Nước Anh nơi mặt trời không bao giờ lặn, nơi ánh sáng luôn ngự trị, lại từng là và ngay cả bây giờ nữa, cũng là nguồn gốc của bóng tối bao trùm. Con đường ngược lên thượng lưu sông, là con đường đi vào tăm tối hay chính phương Tây là nơi đem tăm tối vào lục địa này?

6. TIỀN - Thư tuyệt mệnh - Martin Amis - Miel. G dịch.

“Tiền” lấy bối cảnh ở một nước Anh năm 1981 khi cuộc hôn nhân hoàng gia của Diana chuẩn bị diễn ra với nhân vật trung tâm là một thằng béo nửa Anh nửa Mỹ đang cố làm một bộ phim ở New York. Thằng béo này có cái tên cực hài hước: John Self… John bay đi bay lại giữa London và New York để chuẩn bị cho một bộ phim của mình, hợp tác cùng những đối tác rất không ăn ý và đầy trục trặc, những Fielding Goodney, Christian Spunk Davis, Lorne Guyland… Một bộ sậu những nhân vật dớ dẩn hài hước không kém mà tác giả đã tạo dựng để vây quanh nhân vật chính. Bộ phim ban đầu mang tên “Đồng tiền lương thiện,” sau lại đổi thành “Đồng tiền bất lương”.

7. TẠP ÂM TRẮNG - Don DeLillo - Phạm Viêm Phương & Huỳnh Kim Oanh dịch.

Tiểu thuyết hậu hiện đại của nhà văn Mỹ nổi tiếng Don DeLillo, kinh điển đương đại.

8. CHIẾN TRANH VÀ CHIẾN TRANH - Krasznahorkai László  - Giáp Văn Chung dịch.

Đúng như những gì Krasznahorkai nói: “Các nhân vật của tôi tìm kiếm không mệt mỏi và sẽ còn tìm kiếm trong một mê lộ, mê lộ đó không gì khác hơn là nơi họ mắc sai lầm và là nơi con người ta chỉ có thể có một mục đích duy nhất: hiểu ra sai lầm này và cấu trúc của nó. Họ trực tiếp đi tìm nguyên nhân sự bất an của mình, đi tìm phương thuốc chữa lành nỗi đau của mình, hay ít ra cũng để nhận ra rằng không có phương thuốc nào cho nỗi đau của họ”. Không ngừng quan sát, và suy nghĩ, Krasznahorkai là người giúp ta hiểu ra, sự vận hành của thế giới được duy trì dựa trên việc liên tục đánh đổ những lý tưởng nó đã tạo nên, tương tự như ý nghĩa của khải huyền, và đừng tin vào cái gì cả, ngoại trừ cái đẹp.

9. NGÔN TỪ - Jean-Paul Sartre - Thuận và Lê Ngọc Mai dịch.

Tự truyện của Sartre, một cuốn sách mỏng mỏng mà gây ra không biết bao nhiêu sóng gió trên văn đàn Việt những ngày cuối năm 2017.

10. TRO TÀN SẮC ĐỎ - Pyun Hye Young - Kim Ngân dịch.

Tiểu thuyết đầu tay này của nhà văn nữ từng đạt giải thưởng văn học cao quý của Hàn Quốc Yi Sang khiến người đọc có cảm giác vừa quen vừa lạ: quen vì cái không khí đượm chất Camus và Kafka, với nhân vật không tên ở một thành phố xa lạ nơi bệnh dịch đang hoành hành, với chuột chạy khắp ngang cùng ngõ hẻm và trên từng trang sách, với mùi xú uế rác rưởi xộc vào mũi nhân vật và độc giả; lạ vì cái không khí ấy kiểu gì đó lại đặc Hàn, nhưng đồng thời lại không phải Hàn. “Tro tàn sắc đỏ” có khả năng vừa chi tiết vừa trừu tượng, để độc giả có thể tùy ý mà phân cái bối cảnh ấy vào một thành phố bất kỳ, nhất là trong cái thời đại đầy những thảm họa về mặt sinh thái…

Xem chi tiết tại: https://www.facebook.com/phianhaz/posts/1745550772143758

…Trong số ‘TOP 10 VĂN HỌC DỊCH 2017’- theo bạn Z, ta biết được bao nhiêu cuốn? Người ta có nói rằng ‘Nếu không dám đối diện với cái tiểu ngã thì sẽ không bao giờ đạt được cái đại ngã’: tôi cũng không… biết. Nhưng không biết thì sao lại… bình?

Vâng, mặc dù tôi không biết hết, tuy vậy cũng có biết SƠ SƠ những Aitmatov, Anbert Camus, Charles Dickens, Chekhov, Diana (Công nương, Hình 3), Dostoievski, Franz Kafka, Hermann Hesse, J.P. Sartre, Somerset Maugham, William Thackeray…, bởi tôi không những có đọc sách hay viết về họ, mà còn xem phim có liên quan đến họ nữa…

Nhưng, tôi có biết KHÔNG SƠ SƠ những cuốn sách/phim dưới đây…

2

Hiện nay, trên ti-vi, cụ thể là trên các kênh Truyền hình cáp, người ta đang chiếu các bộ phim ‘Ỷ thiên đồ long ký’ - 40 tập (Đặng Siêu-An Dĩ Hiên), ‘Người vận chuyển’, ‘Fast & Furious’…; tháng trước là phim ‘Đội đặc nhiệm Hawaii’, hay năm trước có phim ‘Thị trấn Banshee’* - cả hai bộ phim này đều cỡ 40 tập, rất hay…

Xem phim/truyện ‘Ỷ thiên đồ long ký’, ta sẽ rất dễ dàng nhớ những Trương Vô Kỵ, Triệu Minh…, nhưng thường không nhớ hay không biết tên diễn viên; ngược lại, đối với phim Tây thì ta thường nhớ tên diễn viên hơn, bởi họ nổi tiếng đến nỗi trên thế giới có thương hiệu riêng cho ‘tên thật’ của họ, như: ‘Tuyển tập phim Arnold Schwarzenegger’, rồi ‘Grace Park’, ‘Denzel Washington’, ‘Dwayne Johnson’, ‘Jason Statham’, ‘Michelle Rodriguez’, ‘Vin Diesel’, ‘Tom Cruise’, ‘Will Smith’…   

Trong số các nàng đóng vai Triệu Minh thì, theo cộng đồng Hoa ngữ, đóng đạt nhất là An Dĩ Hiên* và Giả Tịnh Văn. Tuy nhiên, suy cho cùng thì An Dĩ Hiên (diễn viên nữ Đài Loan, Hình 4) vẫn đóng đạt nhất - thể hiện được khí thế bất phàm của một người được mệnh danh là ‘Quận chúa của Nhữ Vương Vương phủ' - kẻ điều khiển được quần ma’, hay khí thế phi phàm của một kẻ vô địch tuyệt đối - ‘Đông Phương Bất Bại' (diễn xuất tuyệt nhất bởi diễn viên nữ Lâm Thanh Hà, trong phim ‘Tiếu ngạo giang hồ - Lý Liên Kiệt’)… Vấn đề đặt ra ở đây là:

- Ai là ‘Trương Vô Kỵ’ hay ‘Triệu Minh’ của thế giới phương Tây?’,

- Môn võ công nào là ‘Càn khôn đại na di’ hay ‘Cửu dương thần công’... của thế giới phương Tây?, v..v…

Ai biết giơ tay lên?

Nếu ‘mấy bà bán mít hạnh phúc nói trên’ chỉ biết (rành) những ‘Cổ học tinh hoa’*, ‘Đông Chu liệt quốc’, ‘Hán Sở tranh hùng’, ‘Hồng lâu mộng’, ‘Tam quốc chí’, ‘Tây du ký’, ‘Thủy hử’, ‘Ỷ thiên đồ long ký’ gì gì đó… thì làm sao ta lại có thể nói là ‘tôi am hiểu văn hóa phương Tây’ cho được!, híc..híc...

Và thật tức cười, chiều nay nghe TT VN nói: ‘Học trò xứ Quảng ra thi. Thấy con gái Huế bỏ đi không đành’, tôi lại tưởng:

- Học trò xứ Quảng ra thi.

Thấy con gái Huế bỏ đi… rất nhiều!

Ông còn nhắc đến ‘Nhân chi sơ tính bổn thiện’ (Mạnh Tử) gì gì đó, mà sau này người Tàu nói ngược lại là ‘Nhân chi sơ tính bổn ác’ (Tuân Tử), tôi lại tưởng là:

- Nhân chi sơ tính không ổn!

Ha..ha..ha…

Tại sao?... Phải chăng ‘Trương Vô Kỵ’ trong nền văn hóa phương Tây là những ‘Arnold Schwarzenegger’, ‘Batman’, ‘Denzel Washington’, ‘Jason Statham’, ‘Lucky Luke’ (Hình 5), ‘Spiderman’, ‘Superman’, ‘Tom Cruise’, ‘Vin Diesel’, ‘Will Smith’…, hay ‘Triệu Minh’ là những ‘Amber Valletta’, ‘Grace Park’, ‘Ivana Milicevic’, ‘Loan Chabanol’, ‘Michelle Rodriguez’, 'Milla Jovovich' (Violet siêu đẳng), 'Selina Kyle' (Miêu Nữ)...?

Nhưng ‘mấy bả’ có biết gì về vụ này đâu mà đòi tiến lên cái cmn ‘thời 4.0’ gì gì đó!, nên tình hình rất là… ‘không ổn’, híc..híc…

Bỗng có một ông mang kính lão, tóc bạc, phía trước bị hói, mặt trông hao hao giống ông ‘Lông’ bên Tàu, hàm răng nhe ra trông giống ‘Zăq Câu’ (mới đổi lại là ‘Zăw Câu’)…,  nhào ra nói:

- Tìn' hìn' zất là cụk cặk!

Tôi không… hiểu ông Cụk Cặk này nói gì!, hu..hu…

H…ết.

---------

Chú dẫn:

1.       An Dĩ Hiên, sinh 1980, là diễn viên Đài Loan… An Dĩ Hiên vốn chỉ được coi như một “bình hoa di động”, nhưng sau vai diễn Quận chúa Triệu Minh (‘Ỷ thiên đồ long ký’) vào năm 2009, khán giả và giới chuyên môn đã có cái nhìn khác về cô. Người đẹp này được đánh giá là hóa thân thành Triệu Minh “rất có bản sắc”. Cô vừa thể hiện được sự sắc sảo, vừa có nét tinh nghịch và có cả sự ngây thơ. “Triệu Minh của Hiên đủ sắc sảo qua từng ánh mắt... Cũng đôi mắt ấy, cô biểu cảm trọn vẹn nỗi thống khổ khi bị Vô Kị hiểu lầm, nỗi bi thương khi thấy người yêu thành thân với kẻ khác, và cả nét bối rối đáng yêu khi bất ngờ được Vô Kị hôn lên má” - là một đánh giá của fan Kim Dung dành cho An Dĩ Hiên... (ringring . vn)

2.       ‘Cổ học tinh hoa’: một cuốn sách, và cũng là một loại ‘giáo trình’ ở miền Nam trước 75, kể hầu hết những tinh túy của ‘văn hóa Tàu cổ đại’; mà theo tôi, cuốn sách này là một dạng tóm tắt dễ hiểu của ‘Thứ tư nghỉnh cu’, cũng như ‘Góp nhặt cát đá’ là một dạng tóm tắt dễ hiểu của ‘Thiền Nhật Bản'!

3.       ‘Người vận chuyển’ (Transporter) là series phim hành động của Pháp quy tụ dàn người đẹp đa quốc tịch như Thư Kỳ, Amber Valletta hay mới đây là người mẫu gốc Việt - Loan Chabanol…, ‘Fast & Furious’ - 8 tập (Vin Diesel-Michelle Rodriguez), ‘Đội đặc nhiệm Hawaii’ - cỡ 40 tập (Alex O'Loughlin/Scott Caan-Grace Park), ‘Thị trấn Banshee’ cũng 40 tập (Antony Starr-Ivana Milicevic).

4.       Phim ‘Công nương DIANA’, xem tại: http://xemvtv.net/xem-phim/cong-nuong-diana-tap-1/5W0OU5.html

5.       Trà Ô Long là một nhóm trà (cũng giống như nhóm trà xanh, nhóm trà đen…) gồm nhiều loại. Bất cứ loại trà nào có độ oxy hoá từ 8-80% đều dược xếp vào trà Ô Long… Nói về Trà Ô Long VN không thể không nói đến sự ảnh hưởng từ Đài Loan. Theo hiểu biết của mình, 90% trà Ô Long được sản xuất tại Việt Nam được xuất khẩu qua Đài Loan, và cũng 90% các nhà máy, đồn điền sản xuất trà Ô Long VN đều có đầu tư từ Đài Loan. Nhu cầu tại Đài Loan luôn ở mức cao, diện tích trên đảo Đài Loan hạn chế là lý do họ đến Việt Nam. Họ cũng là những người giỏi nhất thế giới về trà Ô Long. Sở dĩ người Đài Loan chỉ đầu tư vào Ô Long Cao Sơn vì nhu cầu và giá trị thương mại tốt. Đó là lý do Việt Nam chỉ biết đến một loại trà Ô Long này (!)… (traviet.com)