84. Đứa con của ba và ‘lòng yêu nước’

Con à, có những đêm, ngủ một mình trong khách sạn, ba thường nghĩ đến con, vì đi làm ăn xa, ba phải ngủ một nơi, con ngủ một nơi, ba rất lấy làm lo lắng, ba chỉ lo lắng cho con thôi. 

Con có hỏi ba là ba chưa viết về con, có chứ, ba có viết lồng ghép trong các bài đấy chứ, khi nào rãnh đọc kỹ con sẽ thấy. Khuya hôm nay, trong khách sạn, thức dậy sớm, ba giật mình không thấy có con bên cạnh, ba lo quá.

…Ba rất thích khi GS Cù Trọng Xoay nói về ‘Trường đại học bôn ba’, ông ấy nói trước và giành mất cụm từ đó của ba rồi phải không con, vì đọc những bài của ba viết thì con sẽ hiểu là trước nay ba bị học trường đại học nào và vì sao như vậy!

Nay con đã lớn, đã là một sinh viên, nhưng ba vẫn luôn thấy trong mắt ba, con vẫn là một cậu bé ‘nhỏ xíu xìu xiu’ mà ba đã dắt con chập chững những bước đi đầu tiên, con vẫn là một cậu bé 4 tuổi của ba ngày nào, trắng trẻo dễ thương với cặp mắt tròn xoe, hồn nhiên và trong vắt, vì thế nhiều lúc thấy con, ba chào ‘cu đấy à’, ‘con lớn rồi à’, ‘con to chứ chưa lớn’, ..., ba vẫn ‘nựng’ con như nựng con nít đấy.

Ba sống cuộc đời bôn tẩu giang hồ, khi miền Bắc, khi miền Trung, khi miền Nam, có khi nước ngoài. Đôi khi ba nói đó là do số phận, làm ăn mà, chả lẽ ba không muốn làm ở gần nhà để sáng chiều được nhìn con ngồi học, buổi tối lén ngắm nhìn con ngủ, ngắm nhìn con lớn và khôn lên từng ngày, cùng xem ti vi và bình luận với con, cùng con ngồi chung xe máy đi lại làm việc gì đó để ba được ôm con thật chặt, được nhiều lúc đùa giỡn vu vơ với con hay cãi nhau tí tẹo, cùng với con tâm sự với mấy con cá, mấy cây hoa, …,  ba cũng muốn hạnh phúc bên con lắm chứ.

Con của ba cũng ngoan lắm chứ bộ, học giỏi nè, biết đi chợ nấu ăn ngon nè, biết giặc đồ ủi đồ nè, biết quan tâm đến ba mẹ bà con bạn bè nè, … Ba cũng biết con còn chủ quan, đãng trí quên cái này cái nọ, biết tiết kiệm nhưng vẫn còn thích xài tiền nhiều, nhưng những cái đó ngày ngày sẽ được hoàn thiện phải không con.

Có những lúc con sưng mặt lên hay sẳng giọng với ba mẹ, lúc con bình tĩnh, ba có khuyên con là ‘hãy kiên nhẫn, im lặng khi người lớn nổi nóng hay có gì xúc phạm đến con, hãy lựa lúc thuận lợi để bày tỏ cảm nghĩ của mình’. Lúc không được bình tĩnh, con có thể đối xử với người lớn như vậy, nhưng khi ra đời thì thiệt hại lắm con à, chính ba cũng có lúc đã từng bị thê thảm vì điều đó, phải biết kiên nhẫn con ạ, ba cũng đang rèn luyện cải thiện dần đây nè… Có lúc ba nói đùa ‘con bực mình, không biết đỗ lỗi cho ai, nên lấy ba làm mục tiêu để đổ lỗi’, con sướng quá à!

Con có biết tại sao ba yêu những con cá bơi lội trong hồ, con có biết tại sao trước khi đi công tác, ba thường nói thầm với mấy con cá là ‘ở nhà chơi vui vẻ nghe con, ngoan nhé, đừng buồn nhé’ hay khi về nhà ba nói với mấy con cá là ‘ở nhà có vui không con, đói không con, tha lỗi cho ba nhé’, rồi ba lấy thức ăn bỏ cho cá ăn - đó vì ba nghĩ đến con.

Con có biết tại sao ba hay ngắm mấy cấy hoa, ngắm chúng lớn lên từng ngày, thấy cây héo, ba lo lắng tưới nước, khi cây hoa lớn thêm một tấc, khi cây hoa bò lên tận cái lan can, ba thấy trong lòng hạnh phúc và ấm cúng - đó là vì ba nghĩ đến con.

Đáng lẽ bài này ba có ý định nói với đứa con của ba mà thôi. Nhưng mới gần đây, có người bạn mãi băn khoăn với ba về 3 chữ ‘lòng yêu nước’, nhân tiện cảm xúc, ba kết hợp vào đây, không lẽ ba phải viết thành 2 bài riêng biệt!

Con có biết tại sao ba yêu Ban Mê Thuột không, vì nơi đó là nơi hội tụ những tinh hoa của trời đất mà con đã được sinh ra và khôn lớn, vì nơi đó con được chạy nhảy tung tăng trong những rẫy cà phê, ngắm những rừng cao su ngút ngàn, ngắm những mặt hồ gợn sóng, ngắm những đàn ong bay chăm chỉ đi lấy mật, ngắm nhìn những chiếc máy bay lên xuống với ít nhiều hồi hộp, vì nơi đó con được giao tiếp và trò chuyện với những người nông dân vất vả ngày đêm, ...

Ba cũng yêu Ban Mê vì nơi đó có ông nội con trong lòng đất, có bà nội/bà ngoại vất vả của con, vì nơi đó con sẽ có những kỷ niệm không thể nào quên về những cánh đồng cỏ sau nhà, những cậu bé cô bé chơi với con thời thơ ấu và những con chó trung thành luôn luôn chạy ra quấn quýt chào đón khi con đi xa về mà nay đã chết, vì nơi đó đã cho con hoa thơm quả ngọt mà đến nay con vẫn còn được hưởng, vì nơi đó đã sản sinh ra tình yêu của con, …, và cuối cùng vì nơi đó đã từng có nước mắt của ba mẹ vì con.

Con biết không, có một người bạn chúc ba trở thành một triết gia và đóng góp nhiều cho đất nước. Triết gia thì ba không dám. Còn đóng góp cho đất nước thì ba biết phải làm gì, nhưng điều này chỉ có thể ‘nói thầm’ với con thôi, vì con chưa hề có thái độ hài lòng hay bất mãn với xã hội, con còn vô tư lắm, con tuổi còn nhỏ chỉ biết học hành, chăm sóc bản thân, hỗ trợ việc nhà và đi chơi, ba hiểu điều đó.

Có nhiều thứ ‘tình’ lắm trong thơ văn nhạc của nước ta, ba không tiện viết bài này cho thật dài, con sẽ tham khảo trong các bài viết khác của ba nhé. Mới đây, con vừa tóm tắt lịch sử Việt Nam trên cơ sở so sánh với lịch sử Trung Quốc, ba có nhìn thấy. Hồi nhỏ, con biết Kim Dung là do tự nhiên thôi, Kim Dung có lòng yêu nước, thông cảm với người nghèo khổ và với nỗi đau của cả thiên hạ, ba không lầm đâu, ba đã cho con xem tất cả những thể hiện của Kim Dung hay Cổ Long khi con mới vừa có ý thức, nhiều lúc ba thấy nước mắt con chảy ràn rụa, con đã có chút cảm nhận được về thân phận con người khi còn bé phải không con, ba đã viết bài 'Phi - Kim Dung và tình yêu' mà sau này khi ra đời nhiều hơn con sẽ đọc.

…Con có biết tại sao ba nhắc đến ‘Tiêu Phong và Trường Sa - Hoàng Sa’ không? Chắc con chưa ý thức được chuyện nầy đâu, một cách gián tiếp, ba muốn những nhà lãnh đạo Trung Quốc và Việt Nam có cách giải quyết vấn đề ‘biển Đông’ mà trong đó nền văn hóa anh-em-lịch-sử Việt - Trung phải đươc tôn trọng, và tình hữu nghị giữa 2 dân tộc phải được ‘hữu nghị’ hơn bất cứ 2 dân tộc nào trên thế giới, mơ ước của ba có phải là một hoài vọng trước khi ba qua đời không con?

Dĩ nhiên, ba biết con không bao giờ hỏi ‘ba có phải là người yêu nước không ba?’, thế hệ của các con có thể nói là thế hệ của công nghệ thông tin, của game và, trong một chừng mực nào đó, là thế hệ của hưởng thụ trong lúc đó không thiếu gì kẻ phải vất vả kiếm ăn từng ngày, nên các con vô tình không quan tâm đến điều đó. Ba cũng chưa bao giờ có cơ hội được trả lời câu hỏi đó. Nhưng có một điều chắc chắn là ba được học rất nhiều điều dưới chế độ này từ khi ba còn tuổi thanh niên, làm sao ba quên được! Ba cũng biết một số bạn ‘Cali ’ không trải qua như vậy, ba không có cảm giác ngược với họ, nhưng ba thiết nghĩ là ‘trên đời này chỉ có duy nhất một nước Việt Nam mà thôi, tại sao ta cứ ôm sự khác biệt hoài mãi thế’.

Thêm nữa, ba quan niệm, một con người phải có ít nhất 3 tính chất, đó là ‘khiêm tốn, tiết kiệm và không tha hóa’. Tại sao ba không đề cập đến 2 chữ ‘yêu nước’, vì theo ba yêu nước, ít nhất, là sự đồng cảm trong tim của mình và chịu trách nhiệm với thịnh suy của đất nước và do đó thể hiện bằng hành động chứ không phải bằng lời nói; nói nôm na, làm như người Nhật sắp hàng, không chen lấn, lần lượt chờ tới phiên mình để nhận khẩu phần ngay sau khi bị động đất sóng thần, hay học tốt đối với tuổi các con, là yêu nước vậy. Ba cũng rất it khi nhắc đến từ tha hóa, khái niệm này còn quá xa lạ đối với con, một thanh niên hiện nay, ba cũng như những người cha người mẹ khác, là người chứ không phải là thánh, ba cũng biết thế nào là tha hóa, và ba có lý trí đủ mạnh để dừng lại đúng lúc.

Ba biết con cũng có quan tâm một tí về vụ ông “Nguyên Vũ’ mà hai ba con hay đùa nhau là ‘ba đã trở thành vĩ nhân rồi đó’ hay ‘con đã trở thành vĩ nhân rồi đó’. Ba cũng biết con không hề quan tâm hay hỏi ba về vụ ông ‘Hà Vũ’, ba khất con, để một ngày nào đó ba tìm hiểu thật đầy đủ, rồi ba sẽ tâm sự cho con nghe, ... Có một buổi nọ, con đã gián tiếp giúp ba một câu kết luận ‘Muốn diệt dục cũng là một cái dục nữa và là cái dục to nhất trong tất cả các loại dục’, con đã ảnh hưởng ba và có tiến bộ về triết học rồi phải không con? 

Ba cũng đôi khi đề cập đến Phật, Chúa, vài đấng khác - đến các vĩ nhân và những người bình thường cả giàu có lẫn nghèo khổ - không phải vì ba có tín ngưỡng, mà vì ba nghĩ là một con người của thời đại phải hiểu, đánh giá và áp dụng tốt những chân lý mà loài người đã tạo ra và phải cảm nhận tốt những gì đang xảy ra chung quanh mình.

Con đã khôn lớn, con cũng có tình yêu của riêng con, ba không ngăn cấm, là một sinh viên, con nên biết học tập là chuyện số một, con lớn rồi nên sẽ biết cân nhắc thế nào là kết hợp hài hòa giữa việc học tập, quan tâm đến gia đình/cha mẹ và tình yêu nam nữ, …

Ba cũng thú thật, ba là con người của tình yêu, ba luôn luôn có khát vọng tình yêu của một chàng thanh niên đầy ngớ ngẩn, ba cũng biết rung động mãnh liệt với những bóng hồng xa xôi, nhiều phụ nữ lắng nghe ba tâm sự trong blog mà có lúc họ thổn thức khóc hay cười tức bụng mà ít nhất ba đã tặng cho cô ấy ‘mười thang thuốc bổ’ đấy con à.

Ba có nói ‘ba không phải là muốn con lúc nào cũng phải học giỏi, mà chỉ muốn con học từ khá đến giỏi thôi’, vì học thì không chỉ học tại trường, học ở trường chỉ một, còn học ở đời phải gấp trăm gấp ngàn lần con à.

Ba cũng thú thật là ba không muốn làm giàu, ba không từ chối là ba cũng cần tiền, nhưng tiền đối với ba được hiểu theo một nghĩa khác, tiền đủ xài cho mình, cho mối quan hệ xã hội và giúp đỡ người khác lúc cần thiết thôi con à, tiền biết thế nào là thỏa mãn? Ba cũng không chê trách những người giàu/những tỉ phú, những người muốn làm giàu hoặc học làm giàu, ok, nhưng nếu họ suy nghĩ được như ông Steve Jobs ‘Cái chết là sáng tạo vĩ đại nhất của cuộc sống’ thì ba cũng mãn nguyện lắm rồi.

Con nhớ góp ý cho những bài ba viết nhé. Con có biết vì sao dạo này ba viết nhiều thế không, vì ba sợ không còn có nhiều cơ hội để viết nữa, nhưng dù ở thế giới nào, ba cũng sẽ luôn ở bên con. Ba biết là ba sẽ đi vào những đám mây, những tâm sự trong ‘bút ký ý niệm’ này là tài sản nho nhỏ mà ba để lại cho con, con hãy trân trọng giữ nó nhé.