313. Ai vào Cổ Mộ? Chính ta, híc.. híc…

1. Hôm nay mùng 8 Tết, mình ngồi ôn lại một số chuyện và kể lại cho các bạn nghe một tí cho vui.

Thời mình còn đi học là thời chiến tranh, vì thế trong 6 năm trung học, mình học đến 6 trường ở như Bồ Đề, Phan Chu Trinh, Kỹ Thuật, Bồ Đề (tỉnh khác), Tổng Hợp, rồi quay về Phan Chu Trinh, có trường mình chỉ học được vài tháng. Và cũng vì thế, mình làm sao nhớ hết các bạn hay các thầy cách đây trên 30 năm được.

Khoảng 10 năm trước (hay bây giờ cũng vậy), Tết được nhà nước cho nghỉ 3 ngày: 30, mùng 1 và mùng 2. Vì thế, thường sáng mùng 3 là mình phải bay ra Hà Nội, chuyến bay lúc 8g sáng, rồi transit, 4g đến Nội Bài, 5g chiều mới vào đến văn phòng, mọi người đều có mặt và mình phải nói lời xin lỗi. Và cũng vì thế, lâu lâu mình mới ngẫu nhiên gặp lại một bạn cũ ở một quán cà phê hay quán nhậu nào đó.

Khi đi làm, trung bình thì mình xin việc hết 1-2 năm, làm 2 năm, rồi chờ đợi 1-2 năm để có việc làm mới, vì thế có thu nhập đến đâu thì mèo cũng hoàn mèo!

2. Một hôm nọ, đúng vào thời điểm về quê ăn Tết, cả gia đình đi ăn tối, thình lình mình gặp một người bạn thân trước 1975 (mà năm trước mình có gặp y ở một quán cà phê rồi). Câu chuyện được tóm tắt đây:

Bạn mình hỏi:

- Mầy có đi dự đám cưới con của thằng A không?

Như đã nói ở trên, mình không thể nhớ được hết các bạn từ lớp 6 đến lớp 12 ở 6 trường cách đây hơn 30 năm được, vì thế ngập ngừng một tí mình mới trả lời:

- À… không.

Sau đó mình có nói thêm:

- Mình có nhận được thiệp cưới đâu mà biết!

Bạn mình bỗng nhiên nói:

- Nếu không biết thì mầy gọi điện thoại hỏi tau (!). Mầy là cái thá gì? Mầy tưởng mầy là cái rốn của vũ trụ à?...

Sau đó y tuôn ra một tràng ăn-glô xắc-xông với những câu nói rất là ‘miệt thị’.

Mình thầm nghĩ: Ủa, mình ở Hà Nội cả năm trời chứ đâu có ở quê, thằng A mình còn không rõ huống gì con của thằng A!, mà mình có làm tổng thống hay bộ trưởng gì đâu mà là cái rốn của vũ trụ… Ngược lại, cách ăn nói thằng bạn của mình tỏ ra y mới là ‘cái rốn của vũ trụ’! ‘Nước sông không động nước giếng’, ta không sĩ nhục ngươi, sao ngươi lại sĩ nhục ta, ta có làm điều gì xấu với ngươi đâu!

Trước đây, mình sùng bái thằng bạn của mình như là thần tượng (idol), nó học giỏi, biết tiếng Anh từ thời trẻ, là giáo sư-tiến sĩ, quan hệ rộng, nghe một số bạn đồn là nó sống có tình nghĩa! Không ngờ càng học, tính cách của nó không tăng mà thụt lùi lại thành ‘x' học.

Mình im lặng suy nghĩ một hồi, không nói thêm từ nào cả, rồi bắt tay tạm biệt thằng bạn ra về. Trên đường về và cả 10 năm sau đó, cái gì mà xã hội phong là ‘giáo sư, tiến sĩ, bạn bè, tình nghĩa…’ đối với mình dần trở thành vô nghĩa, thiệt. Với mình, nhiều năm lăn lộn ở trường ‘đại học bôn ba’ đã chỉ ra là ‘kẻ khiêm tốn mới đích thị là người hiểu biết’, mình không thể giải thích gì nhiều, chỉ ngắn gọn là các hư danh ‘giáo sư, tiến sĩ, bạn bè, tình nghĩa’ là để phục vụ cho cái ‘tôi’ hay cái ‘thị dục huyễn ngã’ của một ai đó nếu người đó không phải là kẻ khiêm tốn.

 

3. Dĩ nhiên, mình không thể ‘vơ đũa cả nắm’, không thể ‘ra đường gặp một ông thầy tu thì kết luận cả dân tộc đó đều là thầy tu’... Nhưng tiếc thay, câu chuyện trên lại rất là tổng quát.

Ngày mồng 3 Tết, ở quán cà phê, có một ông bạn già nói:

- Người mà ngày thường đến mới là bạn tốt, còn người ngày Tết mới đến là người không tốt (!)

Hì..hì…, đó là ông ta nói, nhưng kinh nghiệm của một ông già 70 tuổi không phải là không có phần hợp lý: khi gặp hoạn nạn mới biết ai là bạn tốt.

…Đã là con người thì ai cũng có nhu cầu hội họp (meeting). Uống cà phê, đánh vài ván bài, nhậu nhẹt, hát karaoke, đi off, đi du lịch, về thăm quê, dự đám cưới, thăm viếng nhau, họp trường/họp lớp, đứng trước cổng nói chuyện với mấy người hàng xóm…  là các nhu cầu hội họp mà vào một thời điểm nhất định, ta chỉ có thể làm được một việc, làm được điều này thì mất điều kia.

…Đã là con người thì có nhu cầu giúp đỡ người khác. Bày người ta chơi blog, chỉ người ta học tiếng Anh, hỗ trợ tiền cho cha, mẹ, anh em hay người thân, cho bạn mượn tiền khi có việc cần, giúp người thiếu tiền ở bến xe, đến bệnh viện thăm người thân, cho tiền một sinh viên nghèo nào đó, đóng góp cho quỹ xóa đói giảm nghèo ở phường/xã, trò chuyện, tâm sự hay tư vấn một số việc cho người thân… cũng là giúp đỡ người khác, ta chỉ có 1 triệu đồng và chỉ làm được một việc chứ không thể làm được nhiều việc.

Nhu cầu của tập thể/nhiều người là vô hạn, trong khi đó, sự đáp ứng nhu cầu của cá thể là vô cùng hữu hạn. Uống cà phê, cứ 5 phút là có một người chìa cả đống vé số vào mặt, mà ngày nào cũng như vậy, có nể lắm thì ta cũng chỉ mua của một người thôi, vả lại, tờ vé số có 10.000 đồng mà phía trên ghi là trúng 1,5 tỉ, tựu trung cuộc đời là như vậy, ta đâu dám có ảo vọng!
...Ôi, Tết và 'truyền thống bia rượu', cụng ly giờ này qua giờ nọ, ngày này qua ngày nọ, tốn thì giờ, say xỉn và tai nạn giao thông: 10 tai nạn giao thông trong dịp Tết thì có đến 7 trường hợp là do bia rượu!

...Ôi, Tiểu Long Nữ đâu rồi, để Quá nhi cứ mãi lang thang trong cuộc đời này, hì.. hì...

…Ôi, ngày thường ta ước mơ có ai cùng ta uống cà phê khi buồn thì chả có ai đến, còn ngày Tết thì nhiều người đến và chúc ta ‘hạnh phúc’. Ta không vào Cổ Mộ mới là lạ, ta sẽ không xuất hiện ngoài đời nữa, hỡi những người bạn của ta, hãy thông cảm cho ta vậy!