343. ‘Lão bá tánh’ và sự cáo chung của triều đại ‘Sấm Vương’

Từ ‘lão bá tánh’ được Lá Bàng nghe nhiều nhất là trong phim ‘Khang Hi vi hành’, gần đây là trong phim ‘Bích huyết kiếm’ (một tác phẩm của Kim Dung), có lẽ từ này còn có trong phim ‘Bao Thanh Thiên’ dưới cái tên là ‘thảo dân’…

Chắc không phải phụ thuộc vào Từ điển bách khoa, ta có thể hiểu ‘lão bá tánh’ tức là thường dân, chủ yếu là dân nghèo. Trong thuật ngữ về phát triển, lão bá tánh được xem là thành viên của cộng đồng (mà đa số là người nghèo). Với quan niệm lão bá tánh là ‘thảo dân’ thì đại gia và quan lại không được xếp vào loại lão bá tánh. Và ta có thể xem đại đa số các blogger là lão bá tánh vậy.

*

Phim ‘Khang Hi vi hành’ mặc dầu nói vua Khang Hi là người tiêu biểu nhất đã hết lòng hết sức lo cho thân phận bọt bèo của lão bá tánh, nhưng không lột tả hết khái niệm này.

May mắn thay, phim ‘Bích huyết kiếm’ lại mô tả tốt nhất khái niệm về lão bá tánh trong thời buổi nhiễu nhương, thiên hạ đại loạn. Trong phim nhắc đến nhân vật chính là Viên Thừa Chí (con trai của Viên Sùng Hoán) và có lẽ nhân vật phản diện là Sấm Vương.

*

Thuở đó, Hoàng đế nhà Thanh là Hoàng Thái Cực có âm mưu nam tiến để tiêu diệt nhà Minh và thống nhất đất nước Trung Hoa, nhưng lại bị chặn đứng tại Sơn Hải Quan bởi danh tướng Viên Sùng Hoán (1584-1630). Nhận thấy nguy cơ của chướng ngại vật này, Hoàng Thái Cực bèn bày kế ly gián, tung tin là họ Viên bắt tay với nhà Hậu Kim gây bất lợi cho nhà Minh. Do có sự ghen tị của một số đại thần trong triều cộng với tính đa nghi của vua Sùng Trinh, họ Viên bị ghép tội phản quốc và cả nhà bị xử trảm/lưu đày (mãi cho đến thời vua Càn Long, họ Viên mới được minh oan). 

Vì ngược đãi lão bá tánh, Sùng Trinh đã đẩy họ đến bước đường cùng là theo nông dân Lý Sấm (hay Lý Tự Thành) nổi dậy chiếm Bắc Kinh, cuối cùng Sùng Trinh phải tự vẫn (năm 1644).

Sấm Vương đại thắng lên ngôi tự xưng là Đại Thuận hoàng đế, rồi một thời gian ngắn sau đó, do ham hưởng thụ vật chất mà y đã phản bội lời thề hết lòng hết sức vì lão bá tánh, và kết quả là một lần nữa, chính y lại tự hủy diệt thành quả mà do xương máu của biết bao nhiêu anh hùng hào kiệt đã dày công xây dựng nên.

*

Quay lại chuyện ‘Bích huyết kiếm’, khi cả nhà Viên Sùng Hoán bị chém, được một người nô bộc trung thành liều mình cứu ‘ấu chúa’, con trai 7 tuổi của ông là Viên Thừa Chí thoát chết, lên núi Hoa Sơn học võ, 12 năm sau trở thành anh hùng thiên hạ vô địch, được bầu làm Minh chủ võ lâm của 7 tỉnh và là lãnh tụ của Kim Xà trại. Chàng cùng với tướng Lý Nham và các bang chủ của 72 bang hội giúp Sấm Vương chiếm được Bắc Kinh, vua Sùng Trinh phải tự tay giết cả nhà rồi thắt cổ tự tử (may thay công chúa A Cửu được cứu sống).

*

(Hà Thiết Thủ - Giáo chủ Ngũ độc giáo)

Khi khởi nghĩa chống quân Minh, để lấy lòng dân, Sấm Vương có một câu nói nổi tiếng:

-Nếu ai hại một người dân tức là có tội nặng như là hại cha hay mẹ của mình vậy.

Vì câu nói này mà Sấm Vương được đông đảo lão bá tánh ủng hộ, nên sau một thời gian khởi nghĩa không lâu, y thắng trận như chẻ tre. Khi đến cổng thành Bắc Kinh, y bắn 3 mũi tên lên trời và thề rằng:

-Không hiếp đáp lão bá tánh

-Không động đến tài sản của lão bá tánh

-Không hãm hiếp phụ nữ.

Khi y chiếm được Bắc Kinh, Thái tử nhà Minh có xin một ân huệ là:

-Xin ngài đừng hại lão bá tánh.

Sấm Vương cười ha hả, rồi xắn tay áo lên và chỉ cho mọi người thấy rằng y cũng xuất thân là một nông dân chân lấm tay bùn, và nói:

-Ta đây chính là ‘lão bá tánh’.

Không ngờ lên ngôi được một thời gian ngắn, Sấm Vương trở nên tự cao tự đại, xem ‘tôi là số một’, tin dùng bọn nịnh thần… Do tính đa nghi, y dần dần hãm hại những trung thần đã đổ xương máu vì y, đặc biệt là, ngoài mặt thì y nói toàn là những lời nhân nghĩa đạo đức mà trong lòng thì vô tình hay cố ý ‘bật đèn xanh’ cho bọn cận thần và người nhà tùy tiện hiếp đáp dân lành, cướp bóc tài sản của dân, hãm hiếp phụ nữ…

Khi bị Viên Thừa Chí chất vấn về những sai lầm nghiêm trọng nói trên thì em của y là Huyền tướng quân, thay mặt y, trả lời rằng:

-Bây giờ ta đã lên ngôi, ta là 'trời', ta chỉ là lão bá tánh khi ta cần họ giúp ta khởi nghĩa mà thôi!

-Quan quân đã khổ cực giúp ta khởi nghĩa nên họ có cướp bóc của lão bá tánh để hưởng thụ một tí thì có gì là quá nghiêm trọng đâu!...

Với 2 câu trả lời nói trên, một cái chết lâm sàng đã được báo trước cho triều đại Sấm Vương: các đại thần đấu đá/chém giết lẫn nhau, 72 bang hội bỏ rút về căn cứ địa, Viên Thừa Chí lặng lẽ ra đi tìm nơi quy ẩn, đặc biệt là lão bá tánh đã tỉnh ngộ và không ủng hộ y nữa.

(Trần Viên Viên - Giang Nam đệ nhất mỹ nhân)

Ngoài ra, Sấm Vương còn dùng uy quyền để cướp người yêu của danh tướng Ngô Tam Quế (1612-1678) là Trần Viên Viên – Giang Nam đệ nhất mỹ nhân thời đó. Họ Ngô bất mãn bèn theo tướng Đa Nhĩ Cổn, mở cửa Sơn Hải Quan, quân Thanh tràn qua biên giới như thác đổ, trong một thời gian ngắn đã chiếm được Bắc Kinh (năm 1644), Sấm Vương bỏ của chạy lấy người (chết năm 1645!), bọn tàn dư của nhà Minh (Nam Minh) bị tiêu diệt hoàn toàn vào năm 1661…

*

Sự cáo chung của triều đại Sấm Vương là quá rõ ràng, y là điển hình của một... nông dân mà ban đầu đã lợi dụng lão bá tánh để đi đến mục tiêu cuối cùng là... mưu đồ vương bá, nhưng sau khi lên làm vua thì lại tưởng mình là ‘trời’, ham hưởng lạc và phản bội lão bá tánh, mà với sự phản bội này, Sấm Vương đã tự ‘đá phản lưới nhà’ và hai tay tự ‘dâng’ chế độ cho nhà Thanh. Từ đó về sau, lịch sử Tàu đã đánh giá y là ‘kẻ phản bội’...
*

(Công chúa nhà Minh - A Cửu)

Riêng về Viên Thừa Chí, sau khi phải cưỡi ngựa vượt sa mạc một đoạn đường để đuổi theo người yêu nói lời tạm biệt (là công chúa A Cửu, con vua Sùng Trinh, đã cắt tóc đi tu), y bỏ Sấm Vương ra đi không lời từ biệt, dẫn theo người bạn tình đẹp không thể tưởng tượng được là Hạ Thanh Thanh (con của Kim Xà lang quân) và một nữ đệ tử là Hà Thiết Thủ (Giáo chủ Ngũ độc giáo) ra một hoang đảo thần tiên mà hưởng tình khúc âm dương ở đó... 

(Hạ Thanh Thanh - người tình của Viên Thừa Chí)

Tóm lại, lão bá tánh bị cả ngàn thế lực lợi dụng cho mưu đồ vương bá, trong đó may ra chỉ có 1 thế lực là đem lại sự tốt đẹp cho họ!, người có cả ngàn phụ nữ yêu quý nhưng cuối cùng chỉ được 1 người yêu!, người có cả ngàn tỉ đồng thì may ra chỉ có 1 tỉ là đem lại happy thật sự!, người có cả ngàn m² đất thì chỉ có 1m² đất là hiện thực cuối cùng!...

----------------------------------------

Các nguồn tham khảo chính:

-Phim ‘Tân Bích huyết kiếm’ – Đài Loan

-http://vi.wikipedia.org/wiki/Viên_Sùng_Hoán

-http://vi.wikipedia.org/wiki/Lý_Tự_Thành 

-http://vi.wikipedia.org/wiki/Ngô_Tam_Quế

-http://vi.wikipedia.org/wiki/Hoàng_Thái_Cực

Và các tài liệu khác có liên quan.