977. Bóng đá và ngộ nhận Việt Nam (Thư giãn)

Tôi dạo bờ sông ươm ước mơ

Cục đại, đã tan…: ‘chém gió nào!’

Không nghe, sông lạnh lùng chảy mãi

Trôi nổi dòng sông, bao ảo hư

 

Dưới đây, sau khi kể chuyện về: 1) ‘ngộ nhận’ trong lối tư duy Việt đối với người nước ngoài, tôi sẽ kể tiếp về 2) ‘ngộ nhận Việt Nam’, cho đến 3) cái… sai trong câu ‘một ngàn năm đô hộ giặc Tàu’ của Trịnh Công Sơn…

*

Một thầy giáo Tây (Dan Hauer) đã chỉ ra ‘Tiếng Anh ngố’* (VINGLISH) trong ‘lối tư duy của người Việt’ mà dễ gây ngộ nhận, như sau…

Được hỏi ‘What did you have for lunch today?’ (Trưa nay bạn ăn gì?), thì thường người Việt lập tức trả lời là:

- ‘I have rice’. (Tôi ăn cơm, hay phở, bún, bánh mì…)

Tuy nhiên, người Tây lại ngớ người không hiểu: anh chỉ ăn cơm ‘không’ thôi ư!, chứ không ăn với cái gì nữa ư!. Vì vậy, từ ‘ăn cơm’ hầu như là vô nghĩa!, vì câu trả lời THIẾU THÔNG TIN!

Được hỏi ‘You have 2 children!’ (Bạn có 2 con phải không?), nếu đúng vậy thì thường người Việt lập tức trả lời là:

- ‘Yes, of course’. (Ừ, dĩ nhiên)

Tuy nhiên, câu trả như vậy lại hàm nghĩa là ‘Dĩ nhiên là tau có 2 con!, thế mà mầy không biết à!, hay... sao mầy hỏi ngu thế!' - một kiểu trả lời ‘thừa ý’ gây nên ngộ nhận, bởi vì nó QUÁ KHẲNG ĐỊNH!

Tương tự, được hỏi ‘What does your uncle do?’ (Chú bạn làm nghề gì?), nếu làm công nhân, thì thường người Việt lập tức trả lời là:

- ‘He is a worker’. (Ổng là công nhân)

Nhưng, như vậy thì người Tây sẽ không hiểu, vì từ cán bộ, công nhân cấp cơ sở đến các lãnh đạo địa phương/công ty, bộ trưởng, thủ tướng, chủ tịch nước, bà Merkel, ông Bill Gates, ông Putin, ‘boy’ Ủn*, hay ông Trump…, ai cũng là ‘người làm công’ cả ( = company worker, hay government worker), thậm chí ca-ve cũng được gọi là người làm công ( = sex worker); tức là một câu trả lời THIẾU THÔNG TIN!...

…Chắc chúng ta cũng thừa biết những cuộc nhậu cả buổi hay cả ngày ở ta đã ‘khật’ mịa nó hết 4 tỉ lít bia-rượu/năm, tức là ‘cho chó ăn chè’ mất mịa nó 4 tỉ usd/năm!; thoạt nghe thì các tay chém gió này có vẻ hiểu biết, trí tuệ ghê lắm!, nhưng quan sát kỹ hay về nhà suy ngẫm lại thì thấy họ lộ ra hai vấn đề: 1) quá khẳng định trên cái nền tảng 2) rất thiếu thông tin/cơ sở khoa học!...

*

Vấn đề nghiêm trọng trên phần lớn cũng dễ được cả… thế giới mô tả như các ‘bình luận bóng đá nam Sea Games 29’ dưới đây.

Nhà báo Trọng Vũ viết (câu bình luận hay nhất!): ‘Cứ nhìn cách các cầu thủ U22 VN say sưa lao vào trọng tài, tranh cãi và thậm chí diễu cợt quyết định của trọng tài sau bàn thua đầu tiên cuối hiệp 1 trận gặp Thái Lan, có thể nhận định toàn đội vẫn không nhìn nhận việc mất chiến thắng trước Indonesia chủ yếu xuất phát từ nguyên nhân chủ chủ quan, chứ không phải nguyên nhân khách quan (bao gồm trọng tài và yếu tố may - rủi). U22 VN thua (đậm) Thái Lan* ở chỗ cả khu vực Đông Nam Á hầu như biết đội bóng của HLV Nguyễn Hữu Thắng mạnh ở những điểm nào, có thể họ biết từ rất lâu rồi, chứ không phải đợi đến SEA Games 29 mới biết, nhưng chính chúng ta lại KHÔNG HỀ BIẾT ĐƯỢC RẰNG MÌNH THẬT SỰ YẾU Ở ĐIỂM NÀO, đến lúc nhận ra điều đó thì muộn mất rồi! (dantri.com.vn)

Thiên thần bé nhỏ Watanya* (Trưởng đoàn Thái Lan) phân tích:  ‘Cầu thủ của chúng tôi mạnh mẽ hơn, chiến đấu nỗ lực hơn và KHÔNG MẮC SAI LẦM TRONG NHỮNG TRẬN CẦU CÓ TÍNH CHẤT QUYẾT ĐỊNH như thế này’… Tâm lý chính là cốt lõi của chiến thắng, các cầu thủ của bà chịu rất nhiều sức ép…, nhưng họ đã BIẾT GIỮ CÁI ĐẦU LẠNH để giải quyết từng trận và cuối cùng vào bán kết với tư cách nhất bảng. ‘Các cầu thủ của chúng tôi chưa khi nào cảm thấy lo lắng. Tất cả động viên nhau cùng thi đấu. Chúng tôi biết cách đối đầu với sức ép để giải quyết vấn đề của mình. Trong khi đó, các cầu thủ Việt Nam THI ĐẤU VỚI TÂM LÝ NẶNG NỀ, dường như vẫn MANG CẢM GIÁC E SỢ Thái Lan khi vào sân’… (thethao.vnexpress.net)

Báo Thái Lan chỉ ra nguyên nhân khiến Việt Nam thất bại*: ‘Đoàn quân của HLV Hữu Thắng có những màn trình diễn hoành tráng hơn trong những trận đầu tiên ở giải năm nay, nhưng họ vẫn mang trong mình TÂM LÝ E SỢ Thái Lan bởi thành tích đối đầu trong quá khứ; đó là tâm lý của đa số các cầu thủ trong tay HLV Hữu Thắng. Họ bởi vậy đã chọn cách chơi phòng ngự, trái với sở trường tấn công, nên khi thủng lưới thì không tài nào gượng dậy. Đội đương kim vô địch đã gặp may mắn trong bàn mở tỷ số có tính bước ngoặt của trận đấu…, thủ môn của VN đã bắt bóng sau pha chuyền về của đồng đội, đây là điều (SAI LẦM) HIẾM THẤY Ở BÓNG ĐÁ ĐỈNH CAO, nơi đa phần các thủ môn sẽ phá bóng thật xa khung thành trong tình huống tương tự. (thethao.vnexpress.net)

Nhà báo Scott McIntyre (Fox Sports Asia) đánh giá: ‘U22 VN thất bại trong trận đấu cuối cùng của vòng bảng và tự biến mình thành kẻ ngoài cuộc ở vòng bán kết. Điều này thật khó để tin bởi vì họ chỉ cần giành thêm 1 điểm ở trận đấu với U22 Thái Lan, đội tuyển không tạo ra được nhiều ấn tượng ở giải đấu lần này… Cuối cùng, NHỮNG QUYẾT ĐỊNH SAI LẦM (của VN) đã khiến họ phải trả giá (thethaovanhoa.vn)…

…Và rất quan trọng để nói rằng, trong vô số các cuộc chiến đấu mất còn trong lịch sử VN thì có lẽ các sử gia đã nhầm lẫn khi mô tả phụ nữ chỉ đóng vai trò thứ yếu trong việc đánh đuổi quân xâm lược phương Bắc ra khỏi bờ cõi!

Theo tôi, có thể phụ nữ không đóng vai trò nổi bật, nhưng lại có tính quyết định hơn nam giới, do PN bền bỉ hơn và tỉnh táo hơn!... Ví dụ, mặc dầu không luôn là điển hình, như Đội tuyển bóng đá nữ VN lại vô địch Sea Games 29, và trong số 102 huy chương đạt được cho đến giờ này (VN đứng nhì, sau Malay và trên Singapore, Thái Lan, Indo) thì PHỤ NỮ chiếm đến 70%...

*

Quay lại vụ đại bại về tâm lý của VN trên đấu trường quốc tế… 

Mặc dầu đó không hẳn là lỗi của HLV Hữu Thắng, không quan tâm lắm đến việc Xuân Trường biện minh rằng ‘khắp người nhức mỏi, bị áp lực dư luận: không tin tưởng, khen-chê đủ điều!, nếu một ngày nào đó bạn thử đứng vào vị trí của tôi thử sao!’, nhưng thử hỏi cầu thủ nước nào (Indonesia, Thái Lan…) lại không bị vậy!, tại sao chỉ có cầu thủ Việt, hay người Việt, lại phải gánh những ‘mác’ như thế này:

1.       KHÔNG HỀ BIẾT ĐƯỢC RẰNG MÌNH THẬT SỰ YẾU Ở ĐIỂM NÀO!

2.       MẮC SAI LẦM TRONG NHỮNG TRẬN CẦU CÓ TÍNH CHẤT QUYẾT ĐỊNH/SAI LẦM HIẾM THẤY Ở BÓNG ĐÁ ĐỈNH CAO!

3.       THI ĐẤU VỚI TÂM LÝ NẶNG NỀ/MANG CẢM GIÁC E SỢ!

4.       KHÔNG BIẾT GIỮ CÁI ĐẦU LẠNH!

Trong đó, kể cả về mặt vĩ mô, tôi đánh giá ‘thứ tự ưu tiên 1’ là quan trọng nhất!

Tại sao chúng ta, đặc biệt là các lãnh đạo, lại KHÔNG HỀ BIẾT ĐƯỢC RẰNG MÌNH THẬT SỰ YẾU Ở ĐIỂM NÀO? Nếu đúng là vậy thì các ý niệm như ‘Con rồng châu Á’ hay ‘Con rồng thế giới’ chỉ là giấc mơ thôi, vĩnh viễn chỉ là giấc mơ, cho đến ngày tận cùng của thế giới!

Và do đó, câu chuyện ‘một ngàn năm đô hộ giặc Tàu’ của Trịnh chỉ là chuyện nhỏ như con thỏ, khi GS Dan Hauer - đang dạy tiếng Anh tại Việt Nam (bài giảng ở trên) và cũng đang học tiếng Việt - quay mặt lại và hét to:

- Ê, ĐỪNG ĂN QUẢ CAM ẤY! ĐỒ TRUNG QUỐC, MẦY SẼ NHANH CHÓNG GẶP CÁC CỤ!

HA..HA..HA…

Tôi không hiểu ‘nhanh chóng gặp các cụ’ nghĩa là gì!, híc..híc…

(HẾT)

---------

Chú dẫn:

1.       Báo Thái Lan chỉ ra 5 nguyên nhân khiến Việt Nam thất bại: http://thethao.vnexpress.net/photo/bong-da/bao-thai-lan-chi-ra-5-nguyen-nhan-khien-viet-nam-that-bai-3632549.html

2.       ‘Boy’ Ủn: Boy = cậu bé, là cách gọi của Trump!

3.       Nữ trưởng đoàn Watanya: ‘Thái Lan cho Việt Nam thấy ai đẳng cấp hơn’: http://thethao.vnexpress.net/tin-tuc/bong-da/nu-truong-doan-watanya-thai-lan-cho-viet-nam-thay-ai-dang-cap-hon-3632433.html

4.       Thầy giáo Dan Hauer đã chỉ ra ‘Tiếng Anh ngố’ (VINGLISH): https://www.youtube.com/watch?v=nMp_BD4EgJA

5.       U22 Việt Nam thua đậm Thái Lan: Thất bại từ sự ngộ nhận: http://dantri.com.vn/the-thao/u22-viet-nam-thua-dam-thai-lan-that-bai-tu-su-ngo-nhan-20170824225148138.htm