403. Có tội hay không có tội, hề.. hề…

Bài viết này gồm có:

1.Hỏi một người bạn

2.Nói ở đâu, vào lúc nào?

3.Ông ấy là tiến sĩ nên có… trình độ lắm!!!

4.Achilles hay Hector là ai?

5.Không biết ‘ta là ai’

6.Nên có tội, hề.. hề…

1. Hỏi một người bạn

Sáng nay Sài Gòn trời nắng đẹp, có nhiều vấn đề làm LB suy tư, và cũng có 1 vấn đề lâu rồi mà mình không được rõ lắm, hỏi được 2-3 người thì luận cứ của họ lại không thuyết phục lắm, còn trên mạng thì nói tùm lum tà la nhưng không chính xác, vì vậy mình mới tự suy nghĩ một mình vậy.

À, hồi trẻ, LB có học cuốn ‘English 900’, trong đó có 1 bài là ‘Guilty or not guilty’, mà trong 1 phiên tòa, quan tòa sẽ gõ búa và phán là ‘có tội hay không có tội’, thế là mọi chuyện đã được quyết định, hì… Rồi, mới đây, mình có hỏi 1 người bạn già là:

-Anh cho ông X bao nhiêu điểm?

-‘Ông X nói đúng, là tiến sĩ, dũng cảm’, anh ta ngần ngừ một lúc, rồi nói.

Vâng, thưa anh, tôi rất tôn trọng ý kiến của anh, tuy nhiên với tư cách là kẻ hậu học, tôi xin có suy nghĩ của riêng tôi: thế nào là nói đúng?, thế nào là tiến sĩ?, thế nào là dũng cảm?, và thế nào là không biết ‘ta là ai’?

2. Nói ở đâu, vào lúc nào?

 

Tào Tháo bị Nể Hành chửi!

* Ngày xưa, ở bên Tàu, có nhân vật Nể Hành ăn nói khoe khoang khoác lác, xem trời bằng vung, y nói:

-Thiên văn, địa lý, không gì không biết. Tam giáo, cửu lưu, không gì không tường. Trên có thể giúp vua được như Nghiêu, Thuấn, dưới có thể sánh với đức Khổng, thầy Nhan… (trích truyện ‘Tam quốc chí’).

Sau đó y còn chửi Tào Tháo là ngu, và sử dụng toàn là người ngu. Tào Tháo giận lắm, muốn giết y, nhưng sợ mang tiếng, bèn cử y sang gặp Lưu Biểu.

Lưu Biểu lại ‘chuyền bóng’ sang Viên Thiệu, quả nhiên y bị Viên Thiệu chém đầu trong vòng một nốt nhạc. Lý do: ở chỗ này thì sống, ở chỗ khác thì chết.

* Ngày xưa, ở bên ta, có nhân vật Nguyễn Hữu Chỉnh (!-1787) là người văn võ toàn tài, lắm thủ đoạn chính trị, nên dân gian có câu ‘nam Bình, bắc Chỉnh’ (Bình = Nguyễn Văn Bình, tức là Nguyễn Huệ).

Chỉnh sinh ra phải thời ‘loạn thế anh hùng’, nên hết theo Trịnh rồi phản Trịnh, hết theo Huệ rồi phản Huệ, y đã từng làm dưới trướng của Quận Việp, Trịnh Cán, rồi vào Nam theo Tây Sơn (1782), hiến kế cho Huệ diệt chúa Nguyễn, rồi chúa Trịnh, sau đó y được vua Lê Chiêu Thống phong làm quan lớn như Bình Chương Quân Quốc Trọng Sự, Ðại Tư Ðồ, Bằng Trung Công… gì gì đó.

Nhân dịp 3 anh em Tây Sơn bất hòa, Chỉnh bèn triển khai thế lực chống Tây Sơn, nhưng sau đó y đánh thua quân của tướng Vũ Văn Nhậm (1787), Chỉnh chạy đến Bắc Giang rồi bị bắt và bị xử tử. Lý do: ở chỗ này thì sống, ở chỗ khác thì chết.

3. Ông ấy là tiến sĩ nên có… trình độ lắm!!!

À, LB kể chuyện thực tế, nên lỡ có blogger nào là tiến sĩ thì đừng có động lòng nghen, vì sự thực vẫn là sự thực.

Ở ta, có không ít người có vẻ hơi ngưỡng mộ tiến sĩ chút chút, rồi sinh ra có một số người đâm ra nghiện mốt tiến sĩ, nhưng danh thì có, chứ thực thì không biết thế nào mà lần, thậm chí ảo rất nhiều.

Ở các tổ chức quốc tế, khi tuyển người thì người ta không biết ai là ai, mà ứng viên sau khi được short-list (= danh sách chọn) thì phải trải qua interview (= thi phỏng vấn), cuối cùng người thi đậu thường là cử nhân/kỹ sư có kinh nghiệm nhiều nhất, còn tỉ lệ tiến sĩ thi đậu chỉ có khoảng 10%.

Có một số tiến sĩ giải quyết vũng nước ở trước nhà mình chưa xong mà đòi đi giải quyết ‘vũng nước’ ở Sài Gòn!, có tiến sĩ xử lý vụ nước thấm ở nhà mình chưa xong mà đòi đi thiết kế Sân bay Tân Sơn Nhất hay tòa nhà Hyundai!..., và từ đây, cũng phải thừa nhận rằng số tiến sĩ nói phét thì chiếm tỉ lệ rất… cao, híc.. híc…

Có ông nọ nói: ‘vì ông ấy là tiến sĩ nên chắc có… trình độ lắm’, nhưng trình độ là cái gì, lý thuyết thì chưa chắc, còn giải quyết được vấn đề thực tế mới là quan trọng. Ví dụ: có 1 ông viết 1 trang, đăng báo, chỉ ra tại sao TP HCM lại ngập nước, chấm hết, xong! Nhưng việc - làm sao để giải quyết vấn đề đó?, ai/tổ chức nào làm được?, lấy nguồn lực (vd tài chính) ở đâu mà làm?, làm bây giờ được chưa, hay khi nào mới làm được?, khi nào xong?, hiện nay có vướng mắc gì cần phải tháo gỡ?, có cần phối hợp với quốc tế không?, rủi ro gì trong tương lai?, triển vọng 50 năm sau sẽ như thế nào? - lại hoàn toàn không thấy ông ta đề cập đến!

Tất nhiên là không thể vơ đũa cả nắm, có không ít tiến sĩ rất có thực tài, mà không phải là nội dung chính của entry này. 

4. Achilles hay Hector là ai?

Xin nói thêm ngoài chính sử một tí về Achilles và Hector.

* Chắc là đa số blogger/bác sĩ đều biết thành ngữ ‘gót chân Achilles’ để nói về danh tướng Achilles ở thành Athens, là anh hùng thiên hạ vô địch thời đó. Lúc sinh ra, được mẹ là Nữ thần biển cả (Thetis) nhúng vào nước sông Styx nên chàng có mình đồng da sắt, trừ cái gót chân, mà sau này theo vua Hy Lạp (với sự hỗ trợ của nữ thần Athena) tấn công thành Troya…, giết chết Hector, rồi cuối cùng chàng bị Paris (em trai của Hector) bắn trúng vào gót chân mà chết.

* Là con của vua Priam - chúa tể thành Troya, Hector là một danh tướng. Vào năm 1184 TCN, vì nữ thần Venus giữ lời hứa mà đã gã nàng Helen - vợ của vua Menelaus, một xứ thuộc sự cai quản của Athens - cho chàng trai Paris ở thành Troya, nên quân Athens, trong đó có Achilles, đã tấn công Troya… Biết là mình đánh không lại Achilles, nhưng vì bảo vệ thành, Hector xông ra quyết tử, cuối cùng chàng bị Achilles giết chết.

…Rồi, việc ai đó ví ai đó như là Achilles/Hector thì có thể là một ảo tưởng và là một sự so sánh khập khiễng, hơn nữa, theo Kinh Dịch thì một sự việc ở 3000 năm trước và bây giờ thì khó có thể là tương đương.

Vả lại, trên Thiên đình có rất nhiều loại thần, như: Zeus là chúa tể thiên giới, Hera là nữ thần hôn nhân, Hadex là chúa tể âm giới, Pozeidon là chúa tể thủy giới, Demeter là nữ thần nông nghiệp, Athena là nữ thần trí tuệ/hòa bình, Venus là nữ thần sắc đẹp và tình yêu, Apollon là thần nghệ thuật/âm nhạc…, tại sao ta không ví ai đó với thần trí tuệ, nghệ thuật hay tình yêu?

5. Không biết ‘ta là ai’

Có một cậu bé bảo vệ cho từ ‘so sánh’ mà cậu đưa ra, và mình có bảo cậu rằng, nếu muốn so sánh thì: phải hội (khá) đủ các yếu tố, phải có tính tương đối, tính đa chiều, và đặc biệt là phải có tính tương đương, ví dụ ta có thể so sánh cầu thủ đá bóng này với cầu thủ đá bóng khác trong cùng một đội bóng/với các đội bóng có cùng đẳng cấp, chứ không thể so sánh một cầu thủ đá bóng với một nhà toán học…

Mình có nghe nói, khi ta làm được một cái gì đó ‘khơ khớ’, được một số người khen, thì vội tưởng ta là siêu nhân, thường phát biểu tùm lum tà la trên mọi lĩnh vực, mà không còn biết ‘ta là ai’, ta rành/không rành về lĩnh vực nào, nên chuyển sang vẽ vời lung tung, phát biểu xa rời cái-ta-đang-là, mà lâm vào… nói bậy, hậu quả là người đó bị con nít… cười!

Một ví dụ cụ thể thôi, có 1 nữ văn sĩ tên H nào đó đã có nhận xét không đẹp về lực lượng nữ TNXP, vậy cô ta so sánh với lực lượng nào, hay so sánh với chính cô ta?, và khi phát biểu như vậy, cô ta có còn biết ‘ta là ai’ không?

Ngoài ra, việc không biết ‘ta là ai’ có thể dẫn việc ‘tô bóng tên tuổi’, việc lợi dụng thị hiếu của một số lão bá tánh để làm công cụ cho PR… mà ta thường thấy như các vụ scandal trong giới showbiz, hiện tượng ‘bà Tưng’, hay hiện tượng lộ hàng…

6. Nên có tội, hề.. hề…

Nói chung, trong Kinh Dịch đã chỉ ra sự biến thiên của bát quái (Càn, Đoài, Ly, Chấn, Tốn, Khảm, Cấn và Khôn), còn phương Tây gọi là sự dịch biến của không-thời gian, mà một quái/biến số thay đổi thì vận mệnh/đường biểu diễn sẽ bị thay đổi, nên người ta có nói ‘khôn cũng chết, dại cũng chết, mà biết là sống’…

Từ đó, ai đó phải biết rằng ta nói/hành động ở đâu, vào lúc nào, vì nói ở không-thời gian này thì sống, còn ở không-thời gian khác thì sự việc có thể hoàn toàn khác.

Từ đó, để bình luận ai đó là đúng hay sai, ta không thể căn cứ vào việc người đó có phải là tiến sĩ hay không.

Từ đó, nếu có ai tung hê ai đó, thì người được tung hê chưa chắc đã là ‘hay’.

Từ đó, việc lấy sự dũng cảm của ai đó vào ngày xưa để so sánh với ai đó vào ngày nay thì coi chừng bị ‘trật đường rầy’. 

 

Suỵt, khiêm tốn thôi anh yêu nghen!

Và trong các yếu tố như phát biểu không đúng nơi/không đúng lúc, tưởng ta là ‘cao thủ’, được một số người tung hê, không biết ta là ai…, trong đó, việc không biết ‘ta là ai’ là tội nặng nhất, vì với cái tính này thì, không sớm thì muộn, nếu không bị lão bá tánh thì cũng sẽ bị tạo hóa phán xét là ‘có tội’, hì.. hì…, phải hôn?

-----------------

Các entry có liên quan:

Các vị thần: http://nhagomlabang.blogspot.com/2012/06/215-thien-e-va-cac-moi-tinh-vung-trom.html 

Kinh Dịch: http://nhagomlabang.blogspot.com/2013/01/305-ngo-ngang-buoc-chan-vao-kinh-dich.html